भारतीय टपाल विभागाने १ सप्टेंबरपासून रजिस्टर्ड पोस्ट सेवेचे स्पीड पोस्टमध्ये विलीनीकरण करण्याचा निर्णय घेतला आहे. रजिस्टर्ड पोस्ट सेवा १८५४ मध्ये सुरू झाली होती आणि त्यामध्ये डिलिव्हरीचा पुरावा आवश्यक होता.
आता रजिस्टर्ड पोस्ट लेबल उपलब्ध राहणार नाही आणि सर्व सुविधा स्पीड पोस्टमध्ये उपलब्ध असतील. म्हणजेच आता ग्राहकांना पार्सल पाठवण्यासाठी फक्त स्पीड पोस्टची सुविधा मिळेल.
या निर्णयानंतर पोस्ट सेवा जलद आणि आधुनिक होईल असे टपाल विभागाने म्हटले आहे. रजिस्टर्ड पोस्टाद्वारे ग्राहक आवश्यक कागदपत्रांसह मौल्यवान वस्तू पाठवत असत. तथापि, आता १ सप्टेंबरपासून रजिस्टर्ड पोस्ट उपलब्ध राहणार नाही. नोंदणीकृत पोस्ट सेवेमध्ये डिलिव्हरीचा पुरावा आणि प्राप्तकर्त्याची स्वाक्षरी आवश्यक होती, जी आता स्पीड पोस्टमध्ये उपलब्ध असेल.
रजिस्टर्ड पोस्ट आणि स्पीड पोस्ट म्हणजे काय?
रजिस्टर्ड पोस्ट, ज्याला सुरक्षित पोस्ट असेही म्हणतात, फक्त ज्या व्यक्तीसाठी पाठवले जाते त्याच व्यक्तीपर्यंत पोहोचते. म्हणजेच ज्याचे नाव त्या पोस्टवर आहे, ती व्यक्तीच त्याची डिलिव्हरी घेऊ शकते. ही गोष्ट एक प्रकारची सुरक्षितता सुनिश्चित करते. त्याच वेळी, स्पीड पोस्ट नावावरून हे स्पष्ट होते की, ते त्याच्या वेगाने ओळखले जाते, म्हणजेच तुमचे पार्सल एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी कमी वेळेत पोहोचवता येते. तथापि, या पोस्टमध्ये लिहिलेल्या पत्त्यावर कोणीही पोस्ट घेऊ शकते.
रजिस्टर्ड पोस्ट कमी होत आहेत…
२०११-१२ च्या अधिकृत पोस्टल डेटानुसार, रजिस्टर्ड पोस्टची संख्या दरवर्षी कमी होत आहे. २०११-१२ मध्ये नोंदणीकृत पोस्टने पाठवलेले लेख २४ कोटींवरून २०१९-२० मध्ये १८ कोटींवर आले. २५ टक्क्यांची घट स्पष्टपणे दिसून येते. कोरोनानंतर परिस्थिती आणखी बिकट झाली आहे.
स्पीड पोस्टला आता किती खर्च येईल ?
१. ५० ग्रॅमच्या पार्सलसाठी २०० किमी पर्यंत ३५ रुपये
२. २०० ग्रॅमच्या पार्सलसाठी २०० ते १००० किमी पर्यंत ४० रुपये, १००० ते २००० किमी पर्यंत ६० रुपये आणि २०० ग्रॅमच्या पार्सलसाठी २००० किमी पेक्षा जास्तसाठी ७० रुपये
३. २०१-५०० ग्रॅमसाठी २०० किमी पर्यंत ५० रुपये, १००० किमी पर्यंत ६० रुपये, २००० किमी पर्यंत ८० रुपये आणि २००० किमी पेक्षा जास्तसाठी ९० रुपये शुल्क
४. प्रत्येक ५०० ग्रॅम वाढीसाठी, टपाल विभाग २०० किमी पर्यंत १५ रुपये, १००० किमी पर्यंत ३० रुपये, २००० किमी पर्यंत ४० रुपये आणि २००० किमी पेक्षा जास्तसाठी ५० रुपये